ملاحظات، مقدمات و مراحل طراحی برنام? درسی یکپارچه برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان

چکیده تمام نما: الف. موضوع و اهمیت مسئله (اهمیت موضوع و هدف) طراحی برنام? درسی در آموزش زبان دوم/ خارجی از اهمیت بالایی برخوردار است اما همواره مورد غفلت واقع شده است. همواره در این حوزه، نظرها به سمت مواد آموزشی معطوف بوده و مهم ترین عامل در موفقیت هر دور? زبان آموزی را خوب بودن محتوای آموزشی و یا مهارت معلم در تدریس قلمداد می کردند. تحقیقات نشان می دهد که عوامل متعددی از قبیل نوع زبان آموز، هدف و سن وی، محیط آموزش، مدت زمان آموزش، منابع آموزشی و نوع آزمون در موفقیت دور? زبان آموزی نقش دارند. بنابراین قبل از طراحی هر دور? درسی لازم است تمام عوامل وابسته به آن را مورد بررسی قرار داد. در این پایان نامه ابتدا مراحل طراحی برنام? درسی بر پای? انگار? نیشن و مک آلیستر (2010) معرفی شده و سپس میزان بکارگیری اصول آن در برنام? درسی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی به نقد گذاشته می شود. این پایان نامه مشتمل بر پنج فصل است. فصل اول پیش درآمدی بر موضوع و شامل سوال ها، فرضیه ها، اهمیت و اهداف پژوهش است. در فصل دوم به معرفی برنامه های درسی متفاوت و بیان نقاط قوت و ضعف هر یک پرداخته می شود. سپس در فصل سوم، شرح کاملی از انگار? نیشن و مک آلیستر ارائه می شود. فصل چهارم به بررسی میزان بکارگیری اصول حاکم بر طراحی طرح درس در برنام? درسی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی مورد تحلیل قرار می گیرد و سرانجام، در فصل پنجم حاصل بررسی ها و تحلیل ها به همراه ارزیابی فرضیه ها مشاهده می شود. ب. مبانی نظری (مروری مختصر بر منابع، چارچوب نظری، پرسش ها و فرضیه ها) این پژوهش بر پای? انگار? نیشن و مک آلیستر (2010) انجام شده است. در این انگاره برنام? درسی مشتمل بر 7 مرحله است. مرحل? اول تحلیل محیط است و نتیج? آن چیزی نیست جز سیاهه ای درجه بندی شده از عوامل موثر در طراحی برنام? درسی. مرحل? دوم نیازکاوی است که فهرستی از عقاید، مهارت ها، نیازها و خواسته های آتی زبان آموزان را ارائه می دهد. اصول مرحل? سوم است که طی آن مهم ترین اصول آموزش زبان و نظارت بر کابرد آنها طی فرایند طراحی برنام? درسی، شرح داده می شود. در مرحل? چهارم اهمیت آگاهی از زبان آموزان و طراحی محتوا و چینش متناسب با این اهداف روشن می شود. در مرحل? پنجم یعنی قالب و نحو? ارائه، شکل کلی هر درس و نحو? تدریس آن به همراه تکالیف و تکنیک های آموزشی بحث می شود. در مرحل? ششم با عنوان نظارت و سنجش به مشاهد? یادگیری، تهیه و برگزاری آزمون و ارائ? بازخوردهای آموزشی می پردازد. مرحل? نهایی ارزشیابی است که در آن کل فرایند طراحی برنام? درسی به نقد گذاشته شده؛ میزان موفقیت آن اندازه گیری می شود و نقاط قوت و ضعف آن مشخص می شود. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی انگار? نیشن و مک آلیستر، میزان بکارگیری اصول طراحی طرح درس در برنام? درسی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی را تحلیل کند. این اصول در سه بخش اصول حاکم بر محتوا و چینش، اصول مربوط به قالب و نحو? ارائه، و اصول ناظر بر نظارت و سنجش خلاصه می شوند. پرسش های این پژوهش عبارتند از: 1) ملاحظات، مقدمات و مراحل طراحی برنام? درسی یکپارچه کدامند؟ 2) آیا اصول معرفی شده در انگار? نیشن و مک آلیستر (2010) در طراحی برنام? درسی برای مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی بکار گرفته شده اند؟ فرضیه های آن نیز از این قرارند: 1) طراحی برنام? درسی شامل نیازکاوی، تحلیل محیط، اصول، محتوا و چینش آن، قالب و نحو? ارائه، نظارت و ارزیابی/سنجش و هم چنین ارزشیابی است. 2) اصول معرفی شده در انگار? نیشن و مک آلیستر (2010) در طراحی برنام? درسیِ مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی بکار گرفته نشده اند. پ. روش تحقیق روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. ت. یافته های تحقیق ازمیان 8 اصل حاکم بر محتوا و چینش آن تنها سه اصل بسامد، ادام? پیشرفت و آموزش پذیری در برنام? درسی مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی اجرا نشده اند. 10 اصل مربوط به قالب و نحو? ارائه همگی در این برنام? درسی اجرا شده اند. به همین ترتیب دو اصل ناظر بر نظارت و سنجش نیز به اجرا گذاشته شده اند. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها برخی پیشنهادهای مطرح شده برای مطالعات آینده از این قرار است: 1. مراحل طراحی برنام? درسی بر پای? دیگر انگاره ها توصیف شود، 2. میزان بکارگیری اصول طراحی برنام? درسی در مرکز آموزش زبان فارسی جامعه المصطفی تحلیل شود، 3. میزان بکارگیری اصول طراحی برنام? درسی در مرکز آموزش زبان فارسی دهخدا مورد تحلیل قرار گیرد، 4. نحو? انجام هر یک از مراحل طراحی برنام? درسی به طور مجزا در مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی تحلیل شود، 5. نحو? انجام هر یک از مراحل طراحی برنام? درسی به طور مجزا در مرکز آموزش زبان فارسی جامعه المصطفی مورد تحلیل قرار گیرد، 6. نحو? انجام هر یک از مراحل طراحی برنام? درسی به طور مجزا در مرکز آموزش زبان فارسی دهخدا تحلیل شود.